Không chỉ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sự an toàn và cuộc sống của người dân 2 xã Nga Điền (huyện Nga Sơn, Thanh Hóa) và xã Yên Lâm (huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình) mà còn phá vỡ cảnh quan Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn (xã Nga Điền, huyện Nga Sơn, Thanh Hóa) khiến dư luận rất bức xúc.
Chùa Hàn Sơn được xây dựng tại Thần Phù Hải Khẩu (cửa biển Thần Phù) năm 1797, nay thuộc thôn Chính Đại, xã Nga Điền, Nga Sơn, Thanh Hóa. Theo sử ký Cửa biển Thần Phù xưa kia nơi đây là nơi có nhiều sóng lớn (sóng Thần). Khi Vua Lê Đại Hành đi đánh giặc Chiêm Thành khi qua đấy gặp sóng lớn bị đắm nhiều thuyền, nên nhà Vua đã sai đạo sĩ La Thế Viện dẹp sóng thần giúp đoàn thuyền đi qua.Ngày 20.3.2011, chùa Hàn Sơn được UBND tỉnh Thanh Hóa cấp Bằng Di tích lịch sử-văn hóa cấp tỉnh.
Trong những năm gần đây Chùa Hàn sơn được tỉnh Thanh Hóa và huyện Nga Sơn chú trọng đầu tư xây dựng khang trang, đáp ứng nhu cầu của du khách đến tham quan vản cảnh và lễ chùa. Đây cũng là điểm tham quan thu hút rất nhiều du khách trong và ngoài nước.
Tuy nhiên hiện nay tổ hợp khai thác vật liệu xây dựng Hồng Hải do ông Nguyễn Minh Nguyệt làm chủ, được UBND tỉnh Ninh Bình cấp phép khai thác mỏ đá. Vị trí khai thác đá của tổ hợp khai thác vật liệu xây dựng Hồng Hải cách Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn (xã Nga Điền, huyện Nga Sơn,Thanh Hóa) và khu dân cư khoảng 70m.
Ông Bùi văn Thái,Trưởng ban khánh tiết chùa Hàn Sơn cho biết: Việc khai thác đá của tổ hợp Hồng Hải không chỉ gây ô nhiễm môi trường, hủy hoại cảnh quan thiên nhiên mà đang đe dọa cảnh quan Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn và môi trường sống của người dân bởi tiếng ồn máy xúc, máy khoan, máy xay đá, tiếng rền của mìn phá đá đang gây ô nhiễm nghiêm trọng. Hơn nữa, khi nổ mìn đá văng từ các công trình gây nguy hiểm và làm ảnh hưởng đến tâm lý du khách hành hương về chùa Hàn Sơn.
Theo tìm hiểu, việc tổ hợp Hồng Hải nổ mìn quá lớn đã gây ra chấn động mạnh, làm sụt lún nhiều công trình, trong đó có ngôi Tam Bảo và nơi thờ tự khác của Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn. Đặc biệt, phía tây là mỏm núi đá gọi là cửa “Thần Phù” cũng đã được xếp hạng di tích có khả năng bị phá vỡhoàn toàn; cạnh chân núi là đường giao thông liên tỉnh nên việc khai thác đá còn gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.
Được biết, trong thời gian vừa qua UBND xã Nga Điền, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa cũng đã có văn bản đề nghị Xã Yên Lâm, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình xử lý tình trạng khai thác đá làm ảnh hưởng lớn đến Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn nhưng chưa có kết quả do cấp có thẩm quyền cho phép khai thác là UBND tỉnh Ninh Bình.
Liên quan đến sự việc trên ngày 22.5.2018, UBND huyện Nga Sơn cũng đã có văn bản đề nghị HĐND, UBND tỉnh Thanh Hóa có ý kiến với UBND tỉnh Ninh Bình sớm khắc phục việc khai thác đá làm ảnh hưởng đến Di tích lịch sử văn hóa chùa Hàn Sơn và cuộc sống của người dân xã Nga Điền.
